دلایل و فلسفه رفتن بر سر مزار متوفیان در قبرستان چیست؟

مقدمه

قبل از این که در مورد آداب رفتن سر مزار بیشتر بدانیم، بهتر مقدمه ی کوتاهی در این راستا داشته باشیم. باور این که یکی از عزیزان خود را از دست بدهیم، خیلی طاقت فرسا و رنج آور است، چون تحمل نبودن آن ها تا آخر  عمر خیلی سخت است.
برای تسکین این درد بارها و بارها به زیارت  عزیزانمان می رویم. حضور در قبرستان دارای آداب زیادی است که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم.

فلسفه سر قبر رفتن

با توجه به روایات موجود در رابطه با آداب زیارت اهل قبور، انسان با رفتن به زیارت مزار عزیزان خود می‌تواند رفع دلتنگی نماید. برای حضور پیدا کردن در قبرستان و زیارت آن ها برخی آداب و مستحباتی وجود دارد که در ادامۀ مطلب به بررسی تمامی آنها می‌پردازیم.

آداب رفتن بر سر مزار (قبرستان)

برای رفتن بر سر مزار خوب است که این امور انجام شود. هرکدارم از این اعمال طبق یکسری آداب و رسومات است که در ادامه نام برده و توضیح داده‌ایم:

زائر باید پاک باشد

امام صادق فرموده اند: هرگاه به زیارت مرقد امیرالمومنین رفتید، غسل زیارت کنید و پاکیزه ترین جامه ها را بپوشید. بوی خوش و عطریات استعمال کنید و با آرامش و وقار حرکت کنید. پاکیزگی یکی از آداب اصلی رفتن بر سر مزار است.

از ناحیه ی پشت پای میت وارد شوید نه از سمت سر

یکی از آداب رفتن به قبرستان وارد شدن از ناحیه ی پایین پای میت است، نه از سمت بالای سرش.

هنگام زیارت به روی میت بایستد

سعی کنید به هنگام زیارت مزار عزیزان خود به روی میت ایستاده باشید و برای آن ها دعا بخوانید.

قرآن بخوانید

یکی از اصلی ترین آداب رفتن به قبرستان و زیارت متوفی خواندن قرآن بر سر مزار می باشد. رسول خدا (ص) در این مورد فرموده است که: بهترین هدیه ای که می توان برای مردگان فرستاد، خواندن دعا و سوره های قرانی است.

شستن سنگ مزار

در برخی روایات در مورد شستن سنگ مزار به عنوان آداب رفتن به سر قبر ، آمده است که: روی مزار آب بریزند، چون تا زمانی که تری آن باقی می ماند، از عذاب صاحب قبر برداشته می‌شود.

روشن کردن شمع بر روی سنگ قبر

روشن کردن شمع بر روی سنگ قبر یکی دیگر از آداب رفتن به سر قبر می باشد. دلیل اصلی روشن کردن شمع و چراغ نشات گرفته از حرم و مرقد پیشوایان دینی می باشد.

برای اموات صدقه بدهید

وقتی به سر مزار میرویم بهتر است به نت فرد فوت شده صدقه و خیرات دادن برای اموات بدهیم . حضر علی علیه السلام در پاسخ به این سوال که برای اموات خود چه هدیه ای بهتر است بفرستیم؟
فرموده اند که: دعا و صدقه و قرائت قرآن. با صدقه دادن به نیت عزیزان از دست رفته موجب بهره مند شدن آن ها از ثواب این کار می شوید. چون در برخی اوقات این نوع هدایا موجب رفع عذاب و یا تخفیف در شدت عذاب آن ها می شود.

حکم علما درباره پا گذاشتن روی سنگ قبر

با توجه به فتواهای مراجع تقلید، پا گذاشتن بر روی سنگ قبر اگر به عنوان اهانت و توهین باشد، حرام است. امّا در صورتی که این کار به دلیل شلوغی جمعیت و نبودن راه کافی برای رد شدن باشد، ایرادی ندارد.

• آیت الله شیرازی در مورد پا گذاشتن بر روی قبر می فرمایند که: قدم زدن یا راه رفتن روی قبر اشخاص حرام نیست، ولی بهتر این است که روی قبر مومنان راه نروند.
• آیت الله خامنه ای در این راستا می فرمایند که: اگر این کار بی احترامی باشد، اشکال دارد. مخصوصا بر روی آن ها اسم خدا و یا آیات قرآنی نوشته شده باشد اشکال دارد. ولی در صورتی که نام خدا و آیات قرآنی بر روی آن ننوشته باشند و بی احترامی هم نباشد، اشکال شرعی ندارد. ممکن است که قبر، قبر شخصیت بزرگی باشد و پا گذاشتن روی آن بی احترامی باشد.

گذاشتن گل بر روی سنگ قبر

برای رفتن به سر قبر ، بردن گل بر روی سنگ قبر است. به دلیل این که گل مظهر زیبایی و پاکی است و هر کسی با دیدن گل به وجد و شور در می آید، روح عزیزان از دست رفته هم با دیدن گل شاداب می شوند. هدف اصلی هم از بردن گل بر روی سنگ قبر این است که روح صاحب قبر، از طراوت گل شادابی بگیرد و احساس افسردگی ننماید.

بردن خوراکی و خیرات پخش کردن سر مزار

بردن خوراکی جهت پخش کردن سر مزار یکی دیگر از آداب رفتن بر سر مزار می باشد. افراد با انجام این کار برای عزیزان خود که دستشان از این دنیای فانی کوتاه شده است، یک هدیه ی کوچک و اجر و پاداش می فرستند.

خواندن فاتحه برای مرحوم

یکی از آداب زیارت قبور خواندن فاتحه و زدن سنگ به قبر است. اکثر مردم بر این باور هستند که مردگان تا روز محشر زنده اند و بر تمامی کارها و اعمالی که برای آن ها فرستاده می شود، آگاه اند. به همین دلیل افرادی که به سر قبر متوفی می‌روند، حتما فاتحه ای نثار آن ها می کنند. دلیل زدن سنگ هم بر روی سنگ قبر این است که اموات صدای آن ها را بشنوند.

پاشیدن گندم و برنج روی سنگ قبر

یکی از سنت های دیرینه ی مسلمانان و آداب رفتن بر سر مزار ، پاشیدن گندم و برنج بر روی سنگ قبر است. به خصوص اگر  به مکان های زیارتی و حرم امامان رفته باشید، حتما کبوترهایی را آن جا مشاهده خواهید کرد. چون زائران در هنگام زیارت در سکوهایی که به این منظور ایجاد شده اند، گندم می ریزند. غذا دادن به حیوانات از جمله کبوترها، کاری خوب و پسندیده ای می باشد. البته پاشیدن گندم روی سنگ قبر مختص حرم های زیارتی نیست و در هر جا این کار را می‌توان انجام داد.

یکی دیگر از سنت های رایج و آداب سر زدن به قبور برای مسلمانان جهت آمرزش روح رفتگان خود، ریختن برنج و گندم بر روی سنگ مزار است. برخی مردم به انجام این سنت پایبند هستند و زمانی که به قبرستان می‌روند ، برای پرندگان برنج و گندم می‌برند و بر روی سنگ می‌ریزند.

سخن پایانی

در این مطلب آداب و رسومی که اغلب مردم آنها را در هنگامرفتن بر سر مزار متوفیان انجام می‌دهند را نام بردیم. شما در هنگام زیارت اهل قبور کدام موارد از اینها را انجام می‌دهید؟ در قسمت نظرات برایمان رسومات محلی خود را بازگو کنید تا در آپدیت های بعدی این مقاله سایت سنگ بهشت قرار دهیم.

سنگ بهشت مرچع تخصصی خرید سنگ قبر و سنگ مزار است. می‌توانید با تماس با پشتیبانان مشاوره رایگان خرید سنگ مزار مناسب مناطق مختلف آب و هوایی ایران دریافت کنید. ارسال و نصب رایگان به سراسر کشور نیز انجام خواهد گرفت.