به قبرستان های شهرهای مختلف که می روید، سنگ های قبری را مشاهده می کنید که به حدی کثیف شده اند که نمی توانید اسامی را بخوانید. این شرایط زمانی بدتر می شود که بخشی از سنگ قبر عزیزان ما به دلیل عوامل محیطی با خوردگی و یا شکستگی همراه می شوند. در این شرایطی باید چکار کنیم؟ آیا می توانیم به راحتی سنگ قبر عزیزان خود را تعویض کنیم و یا باید مجموعه قوانین خاصی را دنبال کنیم؟ امروز در مجموعه سنگ بهشت بر آن هستیم تا اطلاعات دقیقی را در مورد تعویض سنگ قبر به شما ارائه داده تا در صورت تصمیم برای انجام این کار، به درستی مراحل را پیش ببرید.
تعویض سنگ قبر قدیمی
موضوع اعمال تغییرات در سنگ قبر همیشه بسیار بحث برانگیز بوده است و بسیاری از افراد، اطلاعات اشتباهی را در اختیار دیگران قرار می دهند. احادیث دینی و سنت های قدیمی به ما می گویند در صورتی که دلیل خوبی برای تعویض سنگ قبر وجود نداشته باشد، تعویض آن کار اشتباه و گاهی اوقات مکروه است. ولی اگر سنگ قبر شکسته شده باشد و یا مشکلاتی مانند عدم قابلیت خواندن اسامی و تاریخ ها در آن دیده شده باشد، شما به عنوان بازماندگان، وظیفه دارید آن را تعویض کنید.
به عنوان مثال در برخی از شرایط، سنگ قبرهای قدیمی به دلیل سرما و گرمای شدید، ترک می خورند و یا به صورت کلی از وسط شکسته می شوند. در این شرایط خاک روی سنگ با محیط بیرون ارتباط مستقیم دارد که همین مسئله می تواند سبب شود آلودگی های داخل قبر به بیرون سرایت کرده و باعث شود بازدید کنندگان از قبر متوفی با مشکلات بهداشتی زیادی روبرو شوند. از این رو این وظیفه بازماندگان است که نسبت به تعمیر و یا تعویض آن اقدام لازم را انجام دهند.
شکستن سنگ قبر چه حکمی دارد
قانون مدنی کشور ما به صورت کلی هیچ حکم دقیقی را در مورد شکستن و صدمه به سنگ قبر مشخص نکرده است. ولی از نظر دین اسلام هرگونه صدمه ای که بر روی سنگ قبر وارد شود، مکروه بوده و توسط علما و امامان ما توصیه می شود که از آن اجتناب شود. البته در برخی از موارد دیده شده است که پس از شکایت های بازماندگان، احکام سختی برای تخریب کنندگان سنگ قبر داده شده است.
ثواب تعمیر قبر
در تمامی متون دینی از نهج البلاغه و قرآن، بررسی هایی انجام دادیم و موضوع دقیقی را در مورد تعمیر سنگ قبر پیدا نکردیم. به صورت کلی حضرت محمد نسبت به مجلل کردن سنگ قبر بسیار مخالف بود، ولی این بدان معنی نبود که نباید اصول اولیه را نیز رعایت نکرد. در هر شرایطی که شما به مردگان عمل خیری را انجام دهید تا شرایط او در آن دنیا بهتر شود، از نظر دین مبین اسلام بسیار مبارک بوده و سبب می شود برای شما ثواب های اخروی نوشته شود.
تعویض سنگ قبر چه حکمی دارد
از نظر تارخی اگر بخواهیم حکم شرعی تعویض سنگ قبر را بررسی کنیم، در زمان زندگی حضرت محمد و امامان استفاده از سنگ قبر در شبه جزیره عربستان و کوفه خیلی باب نبوده است. به همین دلیل نیز تعویض سنگ قبر توسط بزرگان دینی ما مورد توجه قرار نگرفته بود. ولی از آنجایی که پس از فوت بزرگان، فقیه ها جایگاه آن ها را پر کرده اند و از ماهیت پویایی دین اسلام استفاده کرده و بر اساس شرایط کنونی احکامی را معرفی کرده اند. از زمان دوره صفویان و بر اساس شرایط فرهنگی کشور بود که استفاده از سنگ قبرهای کنونی بسیار رایج شد و فقیه های شیعه نیز احکامی را در این باب اعلام کردند. بر اساس احکامی که تا به امروز در این باب اعلام شده است استفاده از سنگ قبر جدید اشکال شرعی ندارد، ولی برخی از علما آن را امری کراهت دار عنوان کرده اند.
تعمیر قبر چه حکمی دارد
بر اساس احکام اسلامی تعمیر سنگ قبر نه تنها هیج مانعی ندارد، بلکه کار حسنه ای نیز به حساب می آید که نشان می دهد بازماندگان همیشه به یاد متوفی هستند. در اصل، بسیاری از علما این کار را بخشی از اعمال زنده نگه داشتن یاد متوفی قلمداد می کنند. در سنت های باستانی بسیاری از کشورها مخصوصا ترکیه و آذربایجان کنونی، فرزندان متوفی این کار را به صورت دوره ای انجام می دادند و امروزه نیز این عمل نیک را با سنت های اسلامی و ایرانی تلفیق کرده و حتی از گلاب ایران نیز استفاده می کنند.
تعویض سنگ قبر بهشت زهرا
هر قبرستانی به منظور اینکه اجازه دهد شما سنگ قبر را تعویض کنید، معیارهای خاصی را اعمال می کنند. در مورد تهران نیز داستان به این صورت است که در اولین قدم باید یک حکم شرعی داشته باشید. به همین منظور ، در بهشت زهرای تهران برخی از علما حاضر هستند و شما می توانید پس از ثبت درخواست از آن ها خواستار حکم شرعی سنگ قبر شوید. البته دریافت این حکم به خودی خود کافی نیست و نیاز است شما مجوز بهشت زهرا را نیز در این رابطه دریافت کنید.
دعای هنگام گذاشتن سنگ قبر
برای نوشتن این مقاله ادعیه های مختلفی را مورد بررسی قرار دادیم. ولی دعای خاصی را برای تعویض سنگ قبر پیدا نکردیم. بر اساس صحبت هایی که با برخی از روحانیان انجام دادیم ، پیشنهاد آن ها در این زمان خواندن فاتحه و یا اگر فرصت دارید سوره یس بر سر مزار بود. بنا به گفته حضرت علی سوره توحید برابر با کل قرآن است و خواندن آن برای متوفی می تواند بسیار مناسب باشد.
تعویض سنگ قبر همراه با مجموعه سنگ بهشت
در صورتی که قصد دارید سنگ قبر یکی از اقوام خود را در تهران و یا شهرهای دیگر تعویض کنید و نمی دانید از کجا نسبت به انجام این کار اقدام کنید، مجموعه سنگ بهشت همراه شماست. ما همیشه بر آن هستیم تا بالاترین خدمات را در اختیارتان قرار داده و کمک کنیم برترین سنگ مزار را برای عزیزان خود در اختیار داشته باشید.